بهبهان شهری است در جنوب‌غربی ایران، که مرکز شهرستان بهبهان در جنوب شرقی استان خوزستان است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیت شهر بهبهان ۱۲۲٬۶۰۴ نفر بوده‌است. آب و هوای بهبهان، نیمه‌بیابانی یا کوهپایه‌ای است و حداکثر دمای بهبهان به بیش از ۵۰ درجه در تیر و مرداد و حداقل دمای آن به کمتر از صفر درجه در اواخر آذر و دی می‌رسد.

نام‌گذاری

  • واژه بَهو» به معنای کوشک می‌باشد. کوشک را قصری می‌گویند که در اطراف آن باغ قرار داشته باشد. پس از تخریب ارجان (شهری که در فاصله ۷ کیلومتری شمال بهبهان قرار داشته)، اهالی آنجا در محل بَهو» خانه‌هایی بهتر از خانه‌های پیشین خود می‌سازند که شباهت به کوشک داشته‌اند. به این خانه‌ها در لفظ اهالی بومی بهبهو» گفته می‌شده‌است.

  • برخی از مورخان معتقدند که ساکنان اولیه این شهر، بهان (سیاه‌چادر) نشین بوده‌اند و چون خانه‌های خود در این مکان را از سنگ و گچ ساختند، در زمستان و تابستان آسایش بهتری در آن‌ها نسبت به چادر داشتند. پس آنجا را به‌بهان» یعنی بهتر از سیاه‌چادر نامیدند.

پیشینهٔ تاریخی بهبهان

اریخ بهبهان همواره و همه جا با تاریخ ارگان همراه بوده و اساساً یکی محسوب می‌شود، شهر قدیمی بهبهان (اَرْجان یا اَرَجان، تلفظ عربی ارگان ـ در زبان عربی حرف گ» وجود نداشت به صورت ج» تلفظ می‌شد) بواسطهٔ اشیاء بدست‌آمده در کشفیات باستان‌شناسی در سال ۱۳۶۱ هجری شمسی تاکنون قدیمی‌ترین دوره تاریخی آن معلوم شده که نشان از هزاره دوم پیش از میلاد مسیح دارد؛ گور مکشوفه کتین هوتران فرزند پادشاه عیلامی که در هزاره‌دوم پیش از میلاد مسیح سلطنت می‌کرده همراه با جام ارجان و حلقهٔ قدرت، شوکت و عظمت فرهنگی و هنری ارجان را به نمایش می‌گذارد و با عرضهٔ اطلاعات گران‌بهایی، تاریخ بهبهان را معلوم می‌دارد که این شهر قدیمی چگونه از نشر فرهنگی بر تارک منطقه می‌درخشیده‌است.

این شهر از دیرباز مرکزیت منطقه ارگان و کهگیلویه را بر عهده داشته‌است. ارجان در زمان ساسانیان در محلی که هم‌اکنون در بخش شمال بهبهان واقع است و یادگارهایی از تمدن عیلامی را در خود جای داده‌است بازسازی شده و به نام آریاگان نامیده شد. آریاگان در زمان ساسانیان یکی از چهار شهر مهم ایران بود. زمین‌های حاصلخیز و آب کافی که از رودخانه‌های مجاور تأمین می‌شد باعث رونق کشاورزی این منطقه شده بود. قرار گرفتن بر راه بین فلات ایران و جلگه خوزستان ارگان را به مرکز تجاری تبدیل نموده بود که اهمیت راهبردی غیرقابل انکاری داشت. بیشتر زمین‌های آریاگان به کشت انگور و زیتون اختصاص داشت و گونه‌های مختلف غلات در ارگان بسیار پربار بودند. بعضی از مورخین آمدن آرین‌ها را به آسیای غربی به قرن چهار دهم قبل از میلاد و برخی به دو هزار سال قبل از میلاد مربوط می‌دارند. چون آثار عیلام و کلدانیان در نزدیکی‌های ارجان از سنگ نبشته‌ها و حجاری‌های تنگ سروک و غیره موجود است معلوم می‌گردد که ارجان از شهرهای پیش از مهاجرت آرین‌ها بوده‌است. مسعودی در کتاب مروج الذهب در شرح آتشکده‌های دوگانهٔ قدیم ایران می‌نویسد: آتشکده دیگری در شهر ارگان فارس بود و به روزگار بهراسف بنا شده بود. این آتشکده پیش از ظهور زردشت، پسر اسبیمان پیغمبر مجوس بوده‌است». بعدها بر اثر زمین‌لرزه و شکستن سدی که بر رودخانهٔ تاب/طاب (مارون کنونی) بسته شده بود ارگان به زیر آب رفت. مردمی که از زمین‌لرزه در منطقه‌ای که پیش از آن محل نیایششان بود و بهان نامیده می‌شد گرد هم آمدند و برای چندگاهی آنجا زیستند و در محلی که بهتر از بهان» بود شهری را بنا کردند که بهبهان» نامیده شد. در همین زمان و پس از تقسیمات جدید کشوری بهبهان از استان فارس جدا شده و به استان خوزستان پیوست. دو شهرستان (گنبد ملجان یا دوگنبدان و ارجان یا ارگان) به جز در صد سال اخیر به عنوان یکی از ولایات ایالت فارس در طول تاریخ و به عنوان کوره ارجان شناخته می‌شد.


مشخصات

آخرین ارسال ها

آخرین جستجو ها